Владимир ЈАНЕВСКИ: МАШКИ ОБРЕДНИ ПОВОРКИ ВО МАКЕДОНИЈА

DOI: xxxxxxxxx

Cuvinte cheie: Обредни поворки; класификација; етнокореологија; обредни реквизити; маскирани поворки; русалии; кумови;

Rezumat:
Предмет на истражување на оваа тема се машките обредни поворки во Македонија. Најчесто се сретнуваат како дел од зимскиот обреден циклус, во периодот на некрстените денови, односно од 7ми до 9ти јануари. Главниот акцент е ставен на нивната класификација и етнокореолошки карактеристики, како и нивните сличности како обединувачки фактор. Прикажана е нивната магиско – заштитна функција, територијална распространетост, како и нивната важност за човековата заедница.

Referințe:
– Ivančan, I. (1967). Narodni običaji korčulanskih kumpanija, Zagreb.
– Korčulanska Moreška, (2006). Turistička zajednica Grada Korčule, Korčula.
– Антонијевић, Д. (1997). Дромена, Балканолошки институт САНУ, Београд.
– Боцев, В. (1993). Маскирањето и обичаите под маски во Македонија, Етнолог, бр. 3, Скопје.
– Величковска, Р. (2008). Музичките дијалекти во македонското традиционално народно пеење (Обредно пеење), Македонско народно творештво, Народни песни, Книга 17, Скопје.
– Величковска, Р. (2011). Презентирање на руслалиските игри на фестивалите во Република Македонија и надвор од неа, Годишен зборник бр. 2, Штип, стр.
– Видиниќ, Г. (1988). Обичајот со маски сурети во селото Кучевиште, некогаш и денес, Маски, Скопје.
– Георгиев, М. (2008). Митология на човешкото тяло, Антропологичен речник, София.
– Димовски, М. (1974). Русалиски обичаи и игри во селото Секирник (Струмичко) и нивните карактеристики, Македонски фолклор, год. VII, бр. 13, Скопје.
– Димоски, М. (1975). Некои етнокореолошки карактеристики на русалиските игри во селото Богданци (Гевгелиско), Македонски фолклор, VIII/15-16, Скопје.
– Домазетовски, П. (1975). Водичарските обичаи и песни во Дримкол (Струшко), Македонски фолклор, год. VIII, бр. 15-16, Скопје.
– Здравев, Ѓ; Вражиновски, Т. (1988). Костимирањето и маскирањето во зимските обредни игри во Македонија, Маски, Скопје.
– Јаќоски, В. (1975). Кревање мажи – заборавен зимски водичарски обичај во Дебарско, Македонски фолклор VIII, бр. 15-16, Скопје.
– Јаневски, В. (2013). Етнокореолошки карактеристики на македонските народни ора (по избрани примери), Институт за фолклор „Марко Цепенков“, Орска и инструментална народна традиција, книга 9, Скопје.
– Јанковић, Љ. и Д. (1948). Народне игре III, Београд.
– Кличкова, В. (1969). Русалиски обичаи во Гевгелиско, Македонски фолклор, год. II, бр. 3-4, Скопје.
– Козаров, К. (2010). Русалии, Македонска реч, Скопје.
– Малинов, З. (2006). Традицискиот народен календар на Шопско- брегалничката етнографска целина, Скопје.
– Маски, Зборник на трудови од меѓународниот симпозиум, Обичаи со маски, Вевчани – Струга 1996, Скопје, 1988.
– Паликрушева, Г. (1975). Кумството и побратимството на Свети Јован, Македонски фолклор, год. VIII, бр. 15-16, Скопје.
– Петровска-Кузманова, К. (2008). Карневалите во Македонија, Скопје.
– Раденковић, Љ. (1996). Симболика света у народној магији Јужних Словена, Ниш.
– Ристовски, Б. (1970). Водички обичаи и песни во Порече од збирката на Милан Ристовски, Македонски фолклор, год. III, бр. 5-6, Скопје.
– Светиева, А. (1988) Еротски елементи во обредите со маски кај Македонците, Маски, Скопје.
– Поповски, А. (1975). Водичарските обичаи и песни во с. Битуше (Река), Македонски фолклор, год. VIII, бр. 15-16, Скопје.
– Смилевски, Д. (1986). Кумството во Охридско, Македонски фолклор, год.
XIX, бр. 38, Скопје.
– Српски митолошки речник, Београд, 1970.
– Тановић, С. (1927). Српски народни обичаји у ђевђелиској кази, Српски етнографски зборник, књ. 20, Живот и обичаји, књига 16, Београд.
– Тројановић, С. (1930). Ватра у обичајима и животу српског народа, Етнографски зборник Српске краљевске академије, 19, Београд.
– Цветков, Н. (2000). Танцовият фолклор на Петрич, Петрич.
– Целакоски, Н. (1992). Водичарските обреди во потпелистерските села во Преспа, Македонски фолклор, год. XXV, бр. 49, Скопје.
– Џимревски, Б. (1996). Гајдата во Македонија, Орска и инструментална народна традиција, Книга 5, Скопје.
– Шапкарев, А, К. (1968). Сборник от български народни умотворения, том първи, София.